لواشک یا به قول متخصصان تغذیه امروزی همان کنسانتره میوه، چیزی است که هر ایرانی روی کره زمین، حداقل یک بار طعم خانگی آن را چشیده است. ماجرا به زمان کودکیمان بازمیگردد؛ وقتی که مادربزرگ، سینی سینی لواشکهای داغ را همچون فرشی از رنگهای نارنجی و قرمز روی پشت بام پهن میکرد و ما نوههای کوچولویی بودیم که برای زودتر خشک شدن این سینیها لحظه شماری میکردیم. هر زمان هم که چشم مادربزرگ را دور میدیدم انگشتی به این سینی خوشمزه و ترش میکشیدیم. پیش خودمان هم خیال میکردیم که کسی متوجه این موضوع نمیشود. با انگشتهای کوچکمان به یکدیگر قول مردانه میدادیم که از این یواشکی خوردن، چیزی به بقیه نگوییم! اما خوشمزگی این لواشکها کار دستمان میداد؛ ناگهان به خودمان میآمدیم و میدیدم که رد انگشتهایمان روی تمام سینیهای پشتبام، نقش بسته است.
در واقع لواشک، نوستالژی کودکی هر ایرانی به شمار میرود. بگذریم از اینکه عدهای از ما با خلاقیت های آبدارمان لقمههایی از لواشک، آلو و آلوچه درست میکردیم و با این کار فصل تازهای در طعم لواشکها به تمام همسن و سالانمان نشان میدادیم؛ یک فصل ترش و شیرین و ملس! در این مقاله سعی داریم تا همه مطالب در مورد لواشک، اعم از انواع لواشک، خواص و مضرات لواشک و همچنین طرز تهیه انواع لواشک را برای شما بازگو کنیم. در انتها نیز لواشک خانگی را با لواشک کارگاهی و کارخانهای مقایسه میکنیم.
فهرست مطالب
تهیه لواشک از زمانی شروع شد که مردم با استفاده از یک آسیاب سنگی تو خالی، بعد از له کردن میوهها آن را در مقابل آفتاب خشک کرده و برای زمستان نگهداری میکردند. بعدها به جای سنگ از پارچههای ضخیم به ویژه کرباس برای له کردن و آبگیری میوهها استفاده شد. سالهای بعد استفاده از گوشت میوهها به جای میوه به طور کامل رایج شد. در این روش گوشت میوه به صورت کاملا نرم درآورده و در برابر آفتاب پهن میکردند تا رطوبت خود را از دست داده و به شکل ورقهی نازکی از میوههای خشک درآید. با توجه به فراوانی میوه در کشور به ویژه در فصول خاص، تولید لواشک در ایران از دیرباز رواج داشته است. لواشک خوراکی بسیار خوشمزهای است که شما میتوانید به راحتی آن را در خانه خود تهیه و از خوردن آن لذت ببرید.
تقریبا از هر میوهای که فکرش را بکنید میتوان لواشک تهیه کرد. البته در قدیم لواشک را فقط از چند میوه ترش مانند آلوچه، زردآلو، قیسی، آلو بخارا، آلبالو، زرشک و آلو تهیه میکردند. اما الان حتی هندوانه نیز قابلیت تبدیل شدن به لواشک را دارد. البته اگر از طعم آن خوشتان بیاید.
گذشته از طعم شگفتانگیز لواشکها، خواص آنها نیز بسیار جالب است. هر لواشکی، وابسته به میوهای که از آن درست شده باشد خواص منحصر به فردی دارد. در ادامه با خاصیت چند لواشک میوهای آشنا میشویم.
خواص لواشک زرشک
زرشک یک میوه ترش سرخ رنگ با دانههای فراوان است که در هر دانهاش سلامتی و شادابی را جای داده است. لواشک زرشک به دلیل خشک شدن آب میان بافتی دانههایش از خواصی دو چندان بهره برده است.
با مصرف لواشک زرشک میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
عوارض احتمالی مصرف لواشک زرشک
ضربالمثل «کم بخور، همیشه بخور» سخن بسیار نیکویی است که تا انسان روی زمین زندگی میکند در قدرت خود باقی است. در مورد مصرف بیش از اندازه زرشک و لواشک آن عوارضی مانند خونریزی بینی و استفراغ گزارش شده است.
زرشک برای برای سلامت کبد مفید است اما برای کودکان کم سن و سال، میتواند باعث ایجاد مشکل در کبد شود. بنابراین، در مصرف آن برای کودکانتان احتیاط کنید.
زنان باردار نباید زرشک بخورند، زیرا ممکن است موجب سقط جنین شود، هرچند این مورد بسیار نادر است اما بهتر است از آن جلوگیری کنیم.
اگر مبتلا به دیابت هستید و داروهای خاصی برای کاهش سطح قند خون مصرف میکنید نباید داروها را با زرشک ترکیب کنید.
طرز تهیه لواشک زرشک خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
زردآلو میوه بسیار خوشمزهای است که سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مفید برای بدن است. اما این میوه شگفتانگیز تنها در فصل خاصی وجود دارد. خبر خوش این است که برای باقی فصلها میتوانیم از لواشک زردآلو استفاده کنیم. خاصیتهای زردآلو با تبدیل آن به لواشک و از بین رفتن آب میان بافتیاش، دو چندان میشود.
با مصرف لواشک زردآلو میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
عوارض احتمالی مصرف لواشک زردآلو
در حالت کلی خطری در مورد مصرف این میوه و لواشک آن گزارش نشده است اما با توجه به ملین بودن زردآلو، از مصرف زیاد آن بپرهیزید.
طرز تهیه لواشک زردآلوی خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک زردآلو
کیوی، میوهای که زره خاردار به تن کرده اما در درون سرشار از ویتامینها است. این میوه خوشمزه وقتی تبدیل به لواشک میشود علاوه بر این که بر خواصش افزوده میشود با طعم خاصش نیز شما را غفلگیر میکند.
با مصرف لواشک کیوی میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
طرز تهیه لواشک کیوی خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک کیوی
طرز تهیه لواشک کیوی خانگی بدون پخت
آلو، میوهای که با پوست ترش و درون شیرینش مدام در حال غافلگیری ما است. به جرات میتوان گفت که خوشمزهترین لواشکها، لواشکهایی هستند که از آلو تهیه شده باشند.
با مصرف لواشک آلو میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید:
طرز تهیه لواشک آلو خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک آلو
معمولا آلوهای رسیده و له شده برای پخت لواشک مناسبتر هستند. آلوها را خوب بشویید و درون قابلمه بریزید. دو لیوان آب را روی آلوها بریزید و قابلمه را روی حرارت بگذارید. اول شعله را زیاد کنید تا آب جوش بیاید اما بعد از جوش آمدن، حتما شعله را کم کنید، نمک را اضافه کرده و خوب هم بزنید.
اصلا به این فکر نکنید که در قابلمه را بگذارید، چون خیلی زود آلوها سر رفته و گاز شما را کثیف میکنند. هرگز آب بیشتری به قابلمه آلو اضافه نکنید، چون باید غلظتش حفظ شود. نگران نباشید آلوها به کف قابلمه نمی چسبند. هر چند دقیقه یک بار که گذرتان به آشپزخانه افتاد، قابلمه آلو را هم بزنید اما لازم نیست بالای سرش بایستید. هرچه آلو با حرارت کم و زمان زیادتری بپزد، لواشک بهتری به شما میدهد.
بعد از گذشت یک یا دو ساعت که بستگی به جنس آلو دارد، حرارت را خاموش کنید. بهترین زمان موقعی است که آلوها دیگر شکل خود را از دست دادهاند و وقتی هم میزنید، هستهها جدا شده و روان و معلق در قابلمه دیده میشوند. محصول هم شبیه آش شده است. اگر آلوی شما زرد رنگ است و دوست دارید رنگش قرمز شود، کافی است چند دانه آلوی قرمز به ظرف اضافه کنید. اگر آلو قرمز نداشتید، چند عدد گیلاس هم میتواند این کار را بکند.
به خاطر داشته باشید هرگز برای ترش شدن لواشک، آبلمیو یا افزودنی دیگری اضافه نکنید. ترشی خود آلو همراه با نمک کافی است. قابلمه را بگذارید تا خنک شود. بعد از خنک شدن یک آبکش یا صافی اندازه هم و مناسب، آماده کنید.
آلوهای پخته را داخل آبکش یا صافی بریزید و با دست آن را هم بزنید تا به تدریج از صافی رد شده و به کاسه زیری بریزد. اگر دست شما به آلو یا مواد اسیدی حساس است، حتما موقع صاف کردن آلو، دستکش دستتان کنید. این قدر این کار را ادامه دهید تا فقط هستههای آلو در آبکش باقی بمانند. حالا مایع لواشک آماده است. نوش جانتانJ
آلبالو، میوهای خوشمزه، ترش و شیرین، سرخ و بخشنده است. لواشک این میوه با طعم ترش خود شما را مهمانی طعمها فرا میخواند.
با مصرف لواشک آلبالو میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
طرز تهیه لواشک آلبالو خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک
انار، میوهای است که ما را به یاد طولانیترین شب سال میاندازد. یک میوه بهشتی با خواص شگفت انگیز که لواشک ان طعم خاص خودش را دارد.
با مصرف لواشک انار میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید:
طرز تهیه لواشک انار خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
سیب، میوهای است که هم طعم شیرین دارد هم ترش و هم ملس. این میوه بهشتی، نماد سلامتی است. لواشک آن نیز طرفداران زیادی دارد.
با مصرف لواشک سیب میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
طرز تهیه لواشک سیب خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک سیب
لواشک سیب خوشمزه شما آماده است. در صورتی که بخواهید لواشک ترش داشته باشید باید از سیب ترش و در صورتی که بخواهید لواشک شیرین داشته باشید باید از سیبهای رسیده و شیرین استفاده کنید. استفاده از ترکیب سیب ترش و شیرین نیز لواشک ملس خواهد داد.
گوجه سبز، میوهای ترش و سبز رنگ است که طرفداران بسیار زیادی دارد. لواشک آن نیز بسیار خوشمزه است. با مصرف لواشک گوجه سبز میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
طرز تهیه لواشک گوجه سبز خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
انبه یک میوه شیرین با طعم و بوی خاص خودش است. لواشک این میوه نیز طعم و طرفداران خودش را دارد.
با مصرف لواشک انبه میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید:
طرز تهیه لواشک انبه خانگی
مواد لازم
طرز تهیه لواشک انبه
توجه
زمان پخت در فر بسته به میزان ضخامت لواشک و دمای فر متفاوت خواهد بود. لواشک ها تا یک هفته در ظرف محفوظ از هوا سالم میمانند.
گیلاس میوه محبوب خیلی از ما است. مخصوصا اگر درشت و شیرین باشد. لواشک گیلاس نیز با طعم شیرین خود طرفداران زیادی دارد. با مصرف لواشک گیلاس میتوانید از فواید زیر بهرهمند شوید
طرز تهیه لواشک گیلاس خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
تمشک میوهای کوچک و پر فایده است. لذت چیدن آن از بوتههای قد کوتاهش طعم دیگری به آن میبخشد. لواشک آن نیز بسیار خوشمزه و پر انرژی است.
برخی از فواید مصرف لواشک تمشک
طرز تهیه لواشک تمشک خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
بهتر است برای نگهداری به مدتی طولانی تر، لواشک تمشک را در ظروف بدون هوا نگهداری کنید.
توت فرنگی میوه قرمز کوچکی است که به خاطر عطر و طعم فوقالعادهاش هرگز جایگاهش را در سبد غذایی خانوادهها از دست نمیدهد. لواشک این میوه نیز به علت طعم بسیار عالیاش طرفداران زیادی دارد.
برخی از فواید مصرف لواشک توت فرنگی
عوارض و مضرات توت فرنگی
توت فرنگی یکی از میوههای حاوی مقادیر بالای آفت کش است که باعث بروز آلرژی در افراد میشود. این میوه، مقادیر بالایی پتاسیم دارد و با داروهای بتا بلوکر که برای درمان بیماری قلبی تجویز میشوند، تداخل ایجاد میکنند. مقادیر بالای پتاسیم موجود در توت فرنگی برای افرادی که بیماری کلیوی دارند کشنده میباشد. توت فرنگی برای افرادی که اختلالات خونریزی دارند مضر است چون لخته شدن خون را کاهش میدهد. از آنجا که برای پرورش توت فرنگی سموم و آفت کشهای زیادی استفاده میشود تا حد امکان از توت فرنگیهای ارگانیک و محلی استفاده کنید.
طرز تهیه لواشک توت فرنگی خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
زغال اخته میوه بسیار کوچک اما پر ماجرای فصل پاییز است. این میوه، نمونه کامل ضربالمثل «فلفل نبین چه ریزه، بشکن ببین چه تیزه» است. چون با وجود کوچکیاش طعم غافلگیر کنندهای را در دل خود پنهان کرده است.
برخی از فواید مصرف لواشک زغال اخته
طرز تهیه لواشک زغال اخته خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
نکته
استفاده از عسل به این علت است که هم تعادلی در طعم لواشک ایجاد کند و هم لواشک بعد از خشک شدن راحتتر جویده شود. در صورت تمایل میتوانید عسل را حذف و به مایه لواشک نمک اضافه کنید.
خلاقیت در هر چیزی میتواند مرزهای جدیدی را تعریف کند. این مورد در بازی طعمها خود را بیشتر نشان میدهد. لواشک هفت میوه نیز نوعی خلاقیت در ایجاد طعمی ترش و شیرین و ملس به صورت همزمان است؛ آنقدر که حس چشاییتان را به حیرت وا دارد. برخی از فواید مصرف لواشک هفت میوه
طرز تهیه لواشک هفت میوه خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
نکته: غلظت مایع لواشک باید مناسب باشد ( نه خیلی رقیق باشد و نه خیلی غلیظ بلکه غلظتی مانند ماست داشته است )، از انواع میوهها میتوانید برای تهیه لواشک استفاده کنید.
به شلیل، هلوی بدون پرز میگویند. شاید بتوان به آن هلوی مهربان نیز گفت. از خانواده هلو است اما از هلو شیرینتر است. اگر لواشک شیرین دوست دارید، از شلیل غافل نشوید.
برخی از فواید مصرف لواشک شلیل
طرز تهیه لواشک شلیل خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
نکته
لواشک را بیش از دو روز زیر نور خورشید قرار ندهید زیرا در این صورت بسیار خشک و غیرقابلخوردن میشوند. لواشك آماده شده را تكه تكه كرده و برای تازهماندن، داخل فریزر و یا جایخی یخچال نگه دارید.
نارنگی یار شیرین روزهای سرد زمستان است. این میوه پر ویتامین و نارنجی رنگ، علاوه بر طعم بسیار دلچسبش، در میان سوز زمستان مراقب سلامتی ما است. لواشک آن نیز بسیار خوشمزه و پرفایده است.
برخی از فواید مصرف لواشک نارنگی
طرز تهیه لواشک نارنگی خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
هندوانه میوهای پر خاصیت و بسیار آبدار است. این میوه بزرگ، یار وفادار تشنگیهای تابستانی است. اگر لواشک شیرین دوست دارید، حتما هندوانه در نظر داشته باشید.
برخی از فواید مصرف لواشک هندوانه
طرز تهیه لواشک هندوانه خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
شاهتوت میوهای بسیار خوشمزه است که لذت خوردن آن تنها در زمان کوتاهی از سال نصیب ما میشود. اما با تهیه لواشک از آن میتوانید مدت طولانیتری از لذت خوردن آن بهرهمند شوید.
برخی از فواید مصرف لواشک شاهتوت
طرز تهیه لواشک شاهتوت خانگی
مواد لازم
طرز تهیه
هلو از جمله میوههای خوش طعم فصل تابستان است. لواشک این میوه نیز طرفداران خاص خود را دارد.
برخی از فواید مصرف لواشک هلو
طرز تهیه لواشک هلو خانگی
مواد لازم
سینی را زير نور آفتاب قرار دهید. تقریبا بعد از دو روز لواشک شما آماده است.
دقت شود که لواشک هایی که به صورت کاملا طبیعی و آفتابی خشک می شوند، اغلب رنگ های تیره تری خواهند داشت در مقایسه با لواشک هایی که توسط دستگاه خشک شده اند. همچنین بسیاری از رنگ های لواشک ها صنعتی، غیر طبیعی بووده و برای بدن مضر می باشند.
بهتر است که همیشه از لواشکهای طبیعی که بدون مواد شیمیایی و رنگهای مصنوعی تهیه شدهاند استفاده کنید. اگر مادربزرگی دارید که هنوز هم برای شما لواشک درست میکند، قدرش را بدانید و از خوردن لواشکهایی که مخصوص شما درست شدهاند نهایت لذت را ببرید. اما اگر چنین نیست باز هم خیالتان راحت باشد چون ما در مجموعه محلیجات، از بهترین و رسیدهترین میوهها استفاده کردهایم تا برای شما لواشکهایی کاملا طبیعی، بدون هر گونه مواد نگهدارنده شیمیایی یا رنگهای مصنوعی به صورت محلی و کارگاهی آماده کنیم. کافی است به فروشگاه یا اینستاگرام ما مراجعه کرده و به صورت مستقیم و بسیار راحت، لواشکهای سالم و خوشمزه را تهیه کنید.
لواشک همانگونه که می تواند یه مکمل و میانوعده بسیار مفید باشد، می تواند یک خوراکی مضر و آسیب رسان نیز باشد. بایستی در انتخاب لواشک و فردی که تولید کننده آن است بسیار دقت کنیم که تولید کننده از انواع افزودنی ها و اسیدها در لواشک خود استفاده نکرده باشد و لواشک به معنای واقعی کلمه خانگی باشد. موضوع بعدی بهداشت می باشد. لواشک های خانگی در برخی مواقع بهداشت لازم را ندارند و یا از میوه های غیربهداشتی تولید شده اند و یا اینکه در فرآیند تولید آنها بهداشت لازم به کار برده نشده است. از این رو بایستی شناخت خوبی نسبت به تولید کننده لواشک نیز داشت.
همچنین لواشک های مختلف که از میوه های متفاوتی تولید شده اند نیز خواص مختلف خودش را دارند. درصورتیکه به دنبال این هستیم که ویتامین خاصی از بدن را توسط لواشک تامین کنیم بایستی مطالعه دقیقی داشته باشیم تا انتخاب صحیحی انجام بدهیم. سوال اساسی که مطرح می شود این است که آیا لواشک می تواند نیاز کودکان به میوه را برطرف بکند؟ در جواب بایستی گفت که فعلا خیر ولی محقیقین مجموعه محلی جات به دنبال تولید لواشکی از ترکیب چندین میوه مختلف هستند تا بسیاری از نیازهای کودکان به میوه را برطرف بکنند. در مقالات آینده بیشتر در این خصوص توضیح داده خواهد شد.
اگر به دنبال لواشکهای سالم و ارگانیک هستید، فروشگاه اینترنتی محلیجات به شما این امکان را میدهد تا با خیالی آسوده، انواع لواشکها را در طعمها و مقادیر مختلف تهیه کرده و از خوردن آن لذت ببرید و برای دوستان و آشنایان خود یک طعم قدیمی را زنده کنید.